Życie Szkoły | 02 maj 2007
* Pokazana okładka tytułu jest aktualną okładką tytułu Życie Szkoły. Kiosk24.pl nie gwarantuje, że czytany artykuł pochodzi z numeru, którego okładka jest prezentowana.
Rozwój samodzielności to proces trwający przez całe życie. Etapem szczególnie intensywnych zmian jest okres przedszkolny. Powszechnie uważa się, że to, jaki poziom i zakres niezależności osiągnie dziecko w tym wieku, warunkuje jego funkcjonowanie w roli ucznia, pomyślną realizację zadań szkolnych, nawiązywanie i podtrzymywanie satysfakcjonujących relacji z innymi osobami, a w dalszej perspektywie przyczynia się do osiągnięcia osobistej autonomii w okresie dorosłości.
Zgodnie z koncepcją R. J. Havighursta, na wczesne lata szkolne przypada etap kształtowania się osobistej niezależności (A. Brzezińska 2000, s. 233). Dziecko zaczyna wówczas działać w sposób niezależny od otaczających je ludzi. Potrafi podejmować i realizować zadania. Ustala swoje miejsce w grupie rówieśniczej i kształtuje elementarne poczucie własnych kompetencji.
W artykule poruszony zostanie temat samodzielnego funkcjonowania ucznia w szkole. Prezentowane wyniki stanowią fragment badań podłużnych prowadzonych w latach 2001-2006 (K. Kuszak 2006). Badaniami wstępnymi objęto dzieci czteroletnie. Określono wówczas poziom i zakres ich samodzielności oraz wyodrębniono trzy grupy do dalszych badań (dzieci zostały zakwalifikowane do grup o wysokim, przeciętnym lub niskim poziomie badanej cechy). Następnie przez trzy kolejne lata okresu przedszkolnego śledzono rozwój dzieci w poszczególnych grupach. Ostatnie, czwarte badanie przeprowadzono pod koniec edukacji elementarnej, a jego celem było określenie, jak funkcjonują w sytuacjach szkolnych osoby w różnym stopniu samodzielne oraz czy w ich zachowaniach można wyróżnić elementy charakterystyczne dla reprezentowanych przez nie grup. W niniejszych rozważaniach skoncentruję się na specyfice funkcjonowania dzieci o różnym poziomie samodzielności.
Drugim elementem, który zostanie omówiony, są relacje rówieśnicze badanych.
(...)
Kinga Kuszak
Artykuł w całości jako plik PDF do pobrania znajduje się w zakładce Opis w ofercie tytułu Życie Szkoły