Wychowanie w Przedszkolu (temp) | 13 czerwiec 2007
* Pokazana okładka tytułu jest aktualną okładką tytułu Wychowanie w Przedszkolu (temp). Kiosk24.pl nie gwarantuje, że czytany artykuł pochodzi z numeru, którego okładka jest prezentowana.
Zgodnie z dominującym obecnie podejściem społeczno-interakcyjnym, rozwój dziecka dokonuje się w kontekście środowiska, w toku procesów interpersonalnego komunikowania się.
Zwolennicy tego podejścia odrzucają tradycyjny pogląd, że dziecko jest "pustym naczyniem", które stopniowo, dzięki dojrzewaniu i uczeniu się, napełnia się wiedzą i umiejętnościami. W zamian proponują koncepcję, według której każde przychodzące na świat dziecko jest preadoptowane do życia społecznego i może być aktywnym podmiotem swojego rozwoju, wypracowującym w toku interakcji z opiekunami coraz bardziej skomplikowane i skuteczne sposoby radzenia sobie ze środowiskiem (H.R. Schaffer 2006). Dziecko swymi zachowaniami skłania partnerów do reakcji zwrotnych, które z kolei powodują określone zmiany w zachowaniu dziecka. W ten sposób zarówno zachowania dziecka, jak i zachowania jego partnerów, podlegają sukcesywnym zmianom wzajemnie na siebie wpływając. Od pierwszych dni życia dziecko dopasowuje się do wzoru zachowania opiekunów, a opiekunowie dopasowują swe działania do wzoru aktywności dziecka. "Obie strony są w tej interakcji aktywne, obie nawzajem formują swoje zachowania, a także wzajemne wobec siebie oczekiwania. Zatem rozwój można uznać za wspólne przedsięwzięcie ludzi - w początkowym okresie życia - dziecka i dorosłego, a potem za efekt kontaktów z ludźmi w różnym wieku" (A. Brzezińska 2000, s. 16).
Koncepcja społeczno-interakcyjna pozwala analizować rolę, jaką w procesie rozwoju poznawczego pełni porozumiewanie się z osobami znaczącymi, zwłaszcza we wczesnych stadiach ontogenezy. Uważam, że dla rozwoju poznawczego szczególne znaczenie mają te sytuacje komunikacyjne, w których dziecko zwraca się do dorosłych (rodziców, opiekunów, nauczycieli), aby uzyskać określone informacje. W tego typu sytuacjach dziecko bada otaczającą rzeczywistość korzystając z wiedzy dorosłych, próbuje rozwiązywać własne problemy poznawcze zadając im pytania. Ważne są również te sytuacje, w których dorośli przekazują dziecku instrukcje oraz informują go o regułach i zasadach postępowania w różnych okolicznościach. Dzięki komunikowaniu się z osobami "wiedzącymi więcej", dziecko może odwoływać się do wiedzy, której jeszcze nie posiadło i którą trudno byłoby mu zdobyć samodzielnie.
W tym artykule przedstawię niektóre sposoby postępowania dorosłych, które ułatwiają porozumiewanie się dzieciom w wieku od 0 do 6 lat, a tym samym - umożliwiają im gromadzenie doświadczeń stymulujących rozwój poznawczy.
(...)
Andrzej Twardowski
Artykuł w całości jako plik PDF do pobrania znajduje się w zakładce Opis w ofercie tytułu Wychowanie w Przedszkolu
Wróć do czytelni