Fizyka w Szkole | 30 czerwiec 2015
* Pokazana okładka tytułu jest aktualną okładką tytułu Fizyka w Szkole. Kiosk24.pl nie gwarantuje, że czytany artykuł pochodzi z numeru, którego okładka jest prezentowana.
Chociaż silniki homopolarne nie są dziś powszechnie używane, to jednak zasada ich działania jest wciąż intrygująca i budzi kontrowersje. Buduje się też nowe rodzaje tych silników.
Silniki elektryczne to urządzenia, które zamieniają energię prądu elektrycznego na energię kinetyczną, najczęściej ruchu obrotowego. Energia elektryczna przenoszona jest przez strumień niewidocznych elektronów, a energia kinetyczna powszechnie wykorzystywana jest do napędu najrozmaitszych urządzeń mechanicznych: począwszy od niewielkich zabawek czy maleńkich wibratorów w telefonach komórkowych, a skończywszy na lokomotywach elektrycznych i innych potężnych maszynach. Pewnie dlatego silniki elektryczne mają w sobie coś tajemniczego i od dawna cieszą się dużym zainteresowaniem wśród uczniów, szczególnie jeżeli budowa takich silników jest nietypowa lub bardzo prosta. Pierwszy silnik elektryczny został skonstruowany przez Michaela Faradaya w 1821 r. W tym silniku przewodnik, w którym przepływał prąd elektryczny, obracał się wokół jednego z biegunów magnesu trwałego [1]. Dlatego silnik ten nazywany
jest homopolarnym (często spotyka się też nazwy jednobiegunowy lub unipolarny). Ruch przewodnika w silniku Faradaya odbywał się w wyniku działania momentu siły elektrodynamicznej. W innym modelu silnika Faradaya magnes obracał się wokół końcowej części przewodnika, w którym płynął prąd. Również silniki elektryczne konstruowane w kilku następnych latach, m.in. koło Barlowa, były silnikami homopolarnymi[2]. Później zaczęto budować silniki elektryczne innego rodzaju, które były wykorzystywane do napędu maszyn.
(.....)
Stanisław Bednarek
------------------------------------------
[1] Early Electric Motor, http://www.sparkmuseum.com/ [dostęp: 26.01.2015].
[2] Sugimoto N., Kawada H., The Homopolar Motor and its Evolution, „The Physics Teacher” 2006, Vol. 44, s. 313–318.
Artykuł w całości jako plik PDF do pobrania znajduje się w zakładce Opis w ofercie tytułu Fizyka w Szkole
Wróć do czytelni