Monografia, jako jedyna w dotychczasowej literaturze prawniczej, jest zbiorowym opracowaniem zagadnienia prawnych i faktycznych uwarunkowań ustrojowej pozycji sędziów, analizowanej zarówno z perspektywy zasad konstytucyjnych, jak i z punktu widzenia praktyki funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Przeprowadzone w ostatnich latach liczne nowelizacje ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych były przedmiotem wielu kontrowersji w parlamencie, dyskusji publicznej oraz orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.
Książka ułatwia zrozumienie stanowiska środowisk prawniczych w kluczowej dla sporów o kształt wymiaru sprawiedliwości kwestii zagwarantowania rzetelności i sprawności w jego funkcjonowaniu. Jest zbiorem rozważań, autorstwa przede wszystkim doświadczonych sędziów, które koncentrują się wokół zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów, mających podstawowe znaczenie dla urzeczywistnienia prawa do sądu - jednego z fundamentów demokratycznego państwa prawnego.